12 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Στις 22-24 Μαΐου πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στο «Αμφιθέατρο Καρατζά» στην Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (Πλατεία Κοτζιά) το 12ο πανελλήνιο συνέδριο της που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Ποινικού Δικαίου με θέμα «Η ποινική νομοθέτηση και τα προβλήματά της».
Τέθηκαν πολλές και διαφορετικές απόψεις σχετικά με τις τροποποιήσεις που αναμένεται να επέλθουν στον Ποινικό Κώδικα, καθώς και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Οι απόψεις αυτές διατυπώθηκαν τόσο από τα μέλη των νομοπαρασκευαστικών επιτροπών των κωδίκων, τα οποία παραβρέθηκαν, όσο και από εξέχουσες προσωπικότητες του δικαστικού σώματος (μεταξύ των οποίων πρόεδρος και αντιπρόεδρος του ΑΠ, Εισαγγελέας και αντιεισαγγελείς του ΑΠ), αρκετοί πανεπιστημιακοί καθηγητές της νομικής επιστήμης, δικηγόροι κλπ. Επίσης τις εργασίες του συνεδρίου παρακολούθησε και ο Υπουργός Δικαιοσύνης.
Τα πορίσματα του τριήμερου αυτού συνεδρίου, τα οποία ως βασικό κριτήριο έχουν την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης και την αποσυμφόρηση των φυλακών, είναι τα ακόλουθα:
- Πλήρης αναθεώρηση του ποινικού κώδικα στο σύνολό του, μειώνοντας τον αριθμό των άρθρων. Επικέντρωση σε συγκεκριμένη ομάδα αντικοινωνικών συμπεριφορών που αφορά μεγάλες ομάδες ατόμων καθώς και σε εγκλήματα ιδιαίτερης ηθικής απαξίωσης. Ακούσθηκε η πρωτοποριακή άποψη αποποινικοποίησης μεγάλου αριθμού αξιόποινων συμπεριφορών και η αντικατάσταση της ποινικής πρόβλεψης, από διοικητικά πρόστιμα. Η σκέψη αυτή προσκρούει στην δομή και την αδυναμία της δημόσιας διοίκησης να αναλάβει το έργο αυτό με τρόπο αξιόπιστο για τον πολίτη αλλά και το κράτος. Ένα πρόστιμο για μία απλή διοικητική παράβαση, σίγουρα θα ήταν αποτελεσματικότερο και αποτρεπτικότερο για το μέλλον, από μία ποινική δίωξη για μία δίκη που θα γίνει μετά από χρόνια και κανείς δεν θα θυμάται τι αφορά. Έτσι θα μειώνονταν κατά μεγάλο μέρος ο όγκος των δικών που θα περιορίζονταν στα σοβαρότερα αδικήματα. Στα συμπεράσματα αυτά είχε φθάσει και η προηγούμενη νομοπαρασκευαστική επιτροπή αλλά είναι απίθανο να γίνουν δεκτά από την πολιτική εξουσία.
- Πρόταση περί κατάργησης της τακτικής ανάκρισης και ανάληψη της αποκλειστικής ευθύνης του εισαγγελέα στα κακουργήματα, περί ασκήσεως ή μη ποινικής δίωξης, με σκοπό την επιτάχυνση απονομής δικαιοσύνης. Δεν αναμένεται να γίνει δεκτή.
- Πρόταση περί κατάργησης του θεσμού της μετατροπής της ποινής. Το καθαρά εισπρακτικό αυτό μέσο, δίνει τη δυνατότητα σε όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώνουν και να παραβατούν ξανά. Ενδεχόμενη αντικατάσταση από καταδίκη για παροχή κοινωφελούς έργου ή η θέσπιση ενός διευρυμένου συστήματος αναστολών το οποίο θα ενεργοποιείται σε μελλοντική παραβατική συμπεριφορά, θα ήταν προσφορότερο να επιφέρει συνέτιση του δράστη. Αμφίβολη ως αδύνατη η υιοθέτηση της ρύθμισης. Μόνο στην Ελλάδα εμφανίζεται ο θεσμός της μετατροπής της ποινής.
- Κρυπτοαμνηστία με τους νόμους υφ’ όρων αναστολής της ποινική δίωξης. Απαράδεκτη. Επέμβαση στο έργο της δικαιοσύνης από την εκτελεστική εξουσία, που στην ουσία, επιβάλει διαφορετικε΄ς ποινές μειωμένες κατά 2/5 ή 3/5.
- Ποινική συνδιαλλαγή με τον Εισαγγελέα. Πολύ δύσκολη η εφαρμογή της στην Ελληνική πραγματικότητα. Ο εισαγγελέας θεωρεί ως δεδομένα ένοχο τον ύποπτο που εισέρχεται στη διαδικασία συνδιαλλαγής. Αν αποτύχει η συνδιαλλαγή ποιος θα δικάσει το έγκλημα; Άλλος εισαγγελέας;
- Φορολογικό έγκλημα. Χαρακτήρας αυτού ως διαρκούς αυτοφώρου ή στιγμιαίου. Προβλήματα κατά την εφαρμογή κακών νόμων.
- Η πολυνομία και οι διαρκείς τροποποιήσεις δημιουργούν σύγχυση σε όλους τους λειτουργούς, για το τι ισχύει κάθε φορά.
- Εγκλήματα που τελέσθηκαν μέσω διαδικτύου. Άρθρ 5 και 8 ΠΚ.
- Το μεγάλο ύψος ποινών δεν διόρθωσε ουσιαστικά την κατάσταση.
- Η λεπτομερής νομοθετική ρύθμιση αποτρέπει σε σημαντικό βαθμό την ελευθερία του Δικαστή.
Απόστολος Τάσσης Ουρανία Σιάρκου Σοφία Πάτση