ΑΓΩΓΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΡΟΧΑΙΟ ΑΤΥΧΗΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΙΧ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ (ΟΧΗΜΑ ΜΕΤΑΓΩΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ)– ΑΡΜΟΔΙΑ ΠΑΝΤΑ ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ

 

(Άρθρα 1, 9 του Ν. 1406/1983, 105 και 106 ΕισΝΑΚ)

      Αριθμός αρχείου 2892

 

«[…]Με το άρθρο 1 του Ν. 1406/1983 υπήχθησαν, μεταξύ άλλων, στη δικαιοδοσία των τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων και οι διαφορές που αφορούν την ευθύνη του Δημοσίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου προς αποζημίωση σύμφωνα με τα άρθρα 105 και 106 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα. Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, ευθύνη του Δημοσίου ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου), προς αποζημίωση γεννάται όχι μόνο από την έκδοση μη νόμιμης εκτελεστής διοικητικής πράξης ή από τη μη νόμιμη παράλειψη έκδοσης τέτοιας πράξης, αλλά και από μη νόμιμες υλικές ενέργειες των οργάνων του Δημοσίου ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ή από παραλείψεις οφειλομένων νόμιμων υλικών ενεργειών αυτών, εφόσον οι υλικές αυτές ενέργειες ή παραλείψεις συνάπτονται με την οργάνωση και λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών ή των υπηρεσιών του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου και δεν σχετίζονται με την ιδιωτική διαχείριση του Δημοσίου ή του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, ούτε οφείλονται σε προσωπικό πταίσμα οργάνου που ενήργησε εκτός του κύκλου των υπηρεσιακών του καθηκόντων (ΑΕΔ 5/1995). Έτσι, παρά τα μειονεκτήματα της άποψης αυτής (Βλ. Ν. Νίκας Πολιτική Δικονομία τ. I §7 αριθ. 19 και σημ. 44, Σιμεωνίδης Τα όρια της δικαιοδοσίας των Διοικητικών Δικαστηρίων σελ. 221, ΑΟ. Κρητικός II αποζημίωση εκδ. 2008, §5 αριθ. 33, Ιακ. Μαθιουδάκης Η αστική ευθύνη του Κράτους από υλικές ενέργειες των οργάνων του σελ. 492 επ.), παγίως οι διαφορές από αυτοκίνητα του Δημοσίου κατά την εκτέλεση της δημόσιας υπηρεσίας υπήγοντο στη δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών Δικαστηρίων. Περαιτέρω, με το άρθρο 9 του ιδίου άνω Νόμου 1406/1983 ορίστηκαν οι κατηγορίες των υποθέσεων που υπάγονται στη δικαιοδοσία των διοικητικών Δικαστηρίων, ο χρόνος από τον οποίο τα Δικαστήρια αυτά καθίστανται αρμόδια για την εκδίκαση κάθε κατηγορίας των υποθέσεων αυτών και ότι για την εφαρμογή των διατάξεων που καθορίζουν το χρόνο έναρξης ισχύος των περί αρμοδιότητας διατάξεων λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος κατά τον οποίο εκδόθηκε η διοικητική πράξη ή συντελέστηκε η παράλειψη ή κατά τον οποίο γεννήθηκε η αξίωση και είναι δυνατή η δικαστική της επιδίωξη. Ο νόμος δηλαδή αυτός οριοθέτησε την έναρξη της δικαιοδοσίας των Διοικητικών Δικαστηρίων με βάση το χρόνο γέννησης της απαίτησης και το χρόνο κατά τον οποίο κατέστη εφικτή η δικαστική της επιδίωξη. Έτσι μόνο οι απαιτήσεις – διαφορές της περ. η’ της παρ. 2 του άρθρου 1 που γεννήθηκαν και κατέστησαν δικαστικώς επιδιώξιμες μετά τις 11.6.1985 υπήχθησαν στη δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών Δικαστηρίων (ΑΕΔ 31/1998, ΣτΕ 473|l 1 ΝΟΜΟΣ, Α.Π. 1674/1995 Ελλ. Δ/νη 1997.654, Α.Π. 399/1997 ΕΣΔ1997.535, Κρητικός ο.π. αριθ. 35). Νομοθετικός λόγος της ρύθμισης αυτής ήταν, κατά την εισηγητική έκθεση, να προετοιμασθεί ο νομικός κόσμος και τα Δικαστήρια με τη σημαντική μεταβολή που επέφερε το νομοθέτημα αυτό (αύξηση των οργανικών θέσεων, δημιουργία όπου χρειάζεται νέων Δικαστηρίων κλπ.)

Ήδη όμως, με το άρθρο 48 παρ. 1 Ν. 3900/2010, ΦΕΚ A 213/17.12.2010 ορίστηκαν τα ακόλουθα: «Στην περίπτωση η’ της παραγράφου 2 του άρθρου 1 Ν. 1406/1983 (ΦΕΚ 182 Α) προστίθενται εδάφια ως εξής: Εξαιρούνται οι διαφορές που αφορούν απαιτήσεις αποζημίωσης οποιοσδήποτε μορφής για ζημίες που έχουν προκληθεί από αυτοκίνητο. Οι διαφορές αυτές υπάγονται στη δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων. Η ισχύς του προηγούμενου εδαφίου αρχίζει τρεις μήνες μετά τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως». Από τη νεοπαγή αυτή διάταξη προκύπτει 1. ότι από τον κανόνα της υπαγωγής στη δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών Δικαστηρίων όλων διαφορών που αφορούν ευθύνη του Δημοσίου ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου προς αποζημίωση από παραλείψεις οφειλομένων νόμιμων υλικών ενεργειών αυτών, εφόσον οι υλικές αυτές ενέργειες ή παραλείψεις συνάπτονται με την οργάνωση και λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών ή των υπηρεσιών του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου και δεν σχετίζονται με την ιδιωτική διαχείριση του Δημοσίου ή του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, ούτε οφείλονται σε προσωπικό πταίσμα οργάνου που ενήργησε εκτός του κύκλου των υπηρεσιακών του καθηκόντων εξαιρούνται ρητώς οι διαφορές που αφορούν απαιτήσεις αποζημίωσης οιασδήποτε μορφής για ζημιές που έχουν προκληθεί από αυτοκίνητα του Δημοσίου, 2. ότι οι διαφορές αυτές υπάγονται πλέον στη δικαιοδοσία των Πολιτικών Δικαστηρίων και 3. ότι η δικαιοδοσία των τελευταίων αρχίζει τρεις μήνες από τη δημοσίευση του νόμου στην εφημερίδα τής Κυβερνήσεως δηλαδή, εν όψει τής δημοσίευσης του νόμου στις 17.12.2010, από τις 18.3.2011. II διάταξη δεν ορίζει, όπως όρισε η διάταξη του άρθρου 9 Ν. 1406/1983, ότι από τις διαφορές αυτές οι γεννηθείσες και δικαστικώς επιδιώξιμες υπό το πριν την ισχύ της καθεστώς εξακολουθούν να υπάγονται στη δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και ότι οι γεννώμενες και δικαστικώς επιδιώξιμες μετά την έναρξη της Ισχύος της υπάγονται στη δικαιοδοσία των πολιτικών Δικαστηρίων […]

Στο επίδικο τροχαίο ατύχημα, ο πρώτος των εναγόντων – εντολέας μας, οδηγώντας το υπ’ αριθμ… ΙΧ επιβατικό αυτοκίνητο της ιδιοκτησίας του, έχοντας για συνοδηγό του τον δεύτερο των εναγόντων – εντολέα μας και συνεπιβάτη στο πίσω κάθισμα  του ως άνω οχήματος τον τρίτο των εναγόντων – εντολέα μας, κινείτο επί της Εθνικής Οδού Ιωαννίνων – Άρτας, με κατεύθυνση προς Ιωάννινα. Φτάνοντας στο ύψος του 16^ου χλμ της οδού, το υπ’ αριθμ. κυκλοφορίας…. Υπηρεσιακό όχημα μεταγωγής κρατουμένων ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου, επιχείρησε ανεπιτυχώς να προσπεράσει προπορευόμενο όχημα, πλην όμως ενώ βρισκόταν σε μικρή απόσταση από το όχημα των εντολέων μας, έχασε τον έλεγχο της πορείας του και ανεξέλεγκτο λόγω του βρεγμένου οδοστρώματος και της ταχύτητάς του, συγκρούσθηκε με αυτό μετωπικά, με αποτέλεσμα το σοβαρό τραυματισμό των εντολέων μας.

Το Ελληνικό Δημόσιο προέβαλε την ένσταση έλλειψης δικαιοδοσίας των πολιτικών Δικαστηρίων, αλλά το Δικαστήριο την απέρριψε με βάσει την ανωτέρω μείζονα σκέψη της δικαστικής απόφασης.

 

Υπόθεση του γραφείου μας.